Een bericht van mijn Britse ex. Of ik al van Normal people had gehoord? Over het Kanaal was de BBC 3-reeks, gebaseerd op het boek van Sally Rooney, op een paar weken tijd uitgegroeid tot de must-see van het moment. Het verhaal gaat over Connell en Marianne, twee tieners uit een klein plaatsje in Ierland die bij elkaar iets vinden dat ze nergens anders vinden. Ze hebben zo'n diepe connectie dat ze op een fundamentele manier voor elkaar voorbestemd lijken. Maar er is natuurlijk ook het leven, en dat trekt zich niet altijd evenveel aan van lotsbeschikking, zeker niet bij normale mensen.
Mijn ex en ik zijn ondertussen ook alweer vier jaar uit elkaar. Het begon zoals een internationaal liefdesverhaal van millennials moet beginnen: op Erasmus. We leerden elkaar kennen op de allereerste dag van het schooljaar en werden meteen vrienden. Hij uit Engeland, ik uit België, toevallig naar dezelfde stad in Oost-Duitsland gestuurd, allebei nog niet uit de kast. Het was het begin van een vriendschap die over verschillende jaren, nadat ze buitenlandse avonturen overleefd en continenten overspannen had, uitgroeide tot liefde. Hoe meer meant to be kan iets zijn?
Het ding met voorbestemdheid is dat je pas achteraf weet dat het er geen was. Logisch, denk je dan, voorbestemdheid bestaat natuurlijk niet. Liefde mag dan een oerkracht zijn, de beleving ervan is verdorie morsig. We blijven immers mensen, met alle onzekerheden en twijfels en verlangens van dien. Voorbestemdheid is gewoon een verhaal dat we onszelf vertellen via romans en tv-series omdat we anders nooit meer aan de liefde zouden beginnen. Het is een verhaal dat houvast biedt, logica, in een wereld die aan elkaar hangt van de onvoorspelbaarheden. Willen we helemaal eerlijk zijn tegen onszelf, dan moeten we dat grote verhaal achterwege laten en het in het kleine zoeken. Niks meant to be. Je komt gewoon iemand tegen bij wie je je goed voelt, zonder dat het universum daar voor iets tussenzit. Liefde in de echte wereld, tussen normale mensen, is niet meer dan toeval.
En toch. Iets in mij verzet zich daartegen. Kan het echt zo banaal zijn? Moet er toch niet wat meer achter zitten? Misschien, denk ik zo in een pseudofilosofische bui, bestaat de liefde alleen doordat we er zo hard in geloven. Misschien is het idee van voorbestemdheid niet zozeer een vlucht van de morsigheid van liefde maar eerder een voorwaarde voor de schoonheid ervan. Immers, kan je jezelf ooit helemaal smijten als je gelooft dat het toch maar allemaal per ongeluk is?
In Normal people blijven Connell en Marianne elkaar tegenkomen, ook al willen ze hun eigen weg volgen. Nog een teken dat ze voor elkaar gemaakt zijn. Er is naast de Brit nog een man die op liefdesgebied veel voor mij betekend heeft. We hadden al tien jaar geen betekenisvolle interactie meer gehad, hoewel ik de laatste tijd veel aan hem dacht. Onlangs stuurde hij plots uit het niets. “Hey, Raf. Alles in orde met u?” Kan geen toeval zijn, toch?
Verschenen in De Standaard op 16 juli 2020
